ผ่าคลอดแนวตั้ง แนวนอน ต่างกันอย่างไร

ปัจจุบันคุณแม่หลายคนนิยมเลือกวิธีการผ่าคลอดเพิ่มมากขึ้น เนื่องด้วยข้อบ่งชี้แตกต่างกันไป ทั้งเหตุจากตัวคุณแม่เองหรือเหตุจำเป็นของทารก อีกทั้งวิวัฒนาการทางการแพทย์ที่ทำให้การผ่าตัดคลอดมีความปลอดภัยมากขึ้นกว่าแต่ก่อน ทื้งนี้คุณแม่ที่เลือกใช้วิธีผ่าคลอดลูกควรรู้ การผ่าตัดคลอดบุตรที่ผนังหน้าท้อง มีอยู่ 2 แบบ คือ ผ่าคลอดแนวตั้งและผ่าคลอดแนวนอน ซึ่งแต่ละวิธีก็จะมีรายละเอียดที่แตกต่างกัน ผ่าคลอดแนวตั้ง แนวนอน แบบไหนสวย แบบไหนจะหายเร็ว คุณหมอได้ให้ข้อมูลไว้ดังนี้

ผ่าคลอดแนวตั้ง

คือการลงแผลในแนวดิ่งที่ผนังหน้าท้องช่วงล่างตรงแนวกลางลำตัว ตั้งแต่ระดับต่ำกว่าสะดือยาวลงมาจนถึงระดับเหนือกระดูกหัวหน่าวเล็กน้อย ความยาวแผลประมาณ 10 เซนติเมตร การลงแผลแนวนี้จะผ่านเนื้อเยื่อหลายชั้น จนสามารถเข้าช่องท้องได้ง่าย

ผ่าคลอดแนวนอน

การผ่าลักษณะนี้จะเป็นที่นิยมกว่า สวยงามกว่า ทำโดยการลงแผลแนวขวางที่ผนังหน้าท้องด้านล่าง ยาวประมาณ 10 เซนติเมตร ตรงตำแหน่งรอยพับของหน้าท้องหรือระดับประมาณ 2 เซนติเมตรสูงจากขอบบนของกระดูกหัวหน่าว ขั้นตอนการผ่าจะซับซ้อนกว่าเล็กน้อย

เปรียบเทียบข้อดีและข้อเสียแผลผ่าคลอดแนวตั้ง vs แนวนอน

แผลผ่าคลอดแนวตั้ง

ข้อดี

• เป็นแนวแผลมาตรฐาน สามารถผ่าตัดอวัยวะอื่นในช่องท้องได้ด้วย
• ใช้เวลาในการผ่าตัดเพื่อเข้าสู่ช่องท้องได้เร็วกว่า เหมาะสมในรายที่ต้องการความเร่งด่วนในการคลอด
• สามารถขยายแผลได้ง่ายหากมีกรณีจำเป็น
• ผ่าตัดได้ง่าย สะดวกกว่า
• สามารถช่วยคลอดทารกได้ง่ายกว่า โดยเฉพาะกรณีที่ทารกอยู่ผิดท่า หรือ ตัวใหญ่กว่าปกติ
• มีภาวะแทรกซ้อนจากแผลผ่าตัดน้อยกว่า เช่น ก้อนเลือดในผนังหน้าท้อง

ข้อเสีย

• เจ็บแผลผ่าตัดมากกว่า เนื่องจากมีบาดแผลในแนวตั้ง ทำให้เวลาลุกขยับตัวยาก
• ฟื้นตัวช้ากว่า
• มีแผลเป็นมากกว่า
• เห็นรอยแผลได้ชัดเจน ไม่สามารถใส่เสื้อเปิดพุงได้

แผลผ่าคลอดแนวนอน

ข้อดี

• เจ็บแผลผ่าตัดน้อยกว่าการผ่าคลอดแนวตั้ง เนื่องจากมีบาดแผลแนวนอนตามรอยพับของหน้าท้อง ทำให้รู้สึกเจ็บแผลน้อยกว่าเวลาขยับลุก
• มีแผลเป็นน้อยกว่า เพราะลงมีดตามแนวของรอยพับผิวหนัง
• สามารถปิดบังแผลได้ดีในกรณีที่ใส่เสื้อเปิดพุง

ข้อเสีย

• ใช้เวลาในการผ่าตัดเข้าสู่ช่องท้องนานกว่า เหมาะสมกับการผ่าตัดคลอดที่ไม่เร่งด่วนมาก
• ผ่าตัดได้ยากกว่า โดยเฉพาะกรณีที่มีพังผืดในช่องท้องร่วมด้วย
• ช่วยคลอดทารกได้ยากกว่า เนื่องจากรอยแผลอยู่ต่ำ ต้องเพิ่มการใช้อุปกรณ์ช่วยคลอดศีรษะทารก
• หากมีการผ่าตัดอื่นในช่องท้องร่วมด้วยจะทำได้ยากกว่า
• มีโอกาสเกิดภาวะแทรกซ้อนของแผลมากกว่า เช่น ก้อนเลือดค้างในผนังหน้าท้อง

การผ่าตัดโดยส่วนใหญ่สูติแพทย์จะเป็นผู้กำหนดแนวการลงแผลผ่าตัดคลอด โดยพิจารณาจากความจำเป็นซึ่งหากลงแผลแนวตั้งตรงจะแจ้งให้คุณแม่ทราบก่อนล่วงหน้า เนื่องจากในทางปฏิบัตินิยมลงแผลแนวนอนมากกว่าด้วยเหตุผลของความสวยงามเป็นหลัก และมักจะเลือกลงแผลตามแนวเดิม โดยตัดเนื้อเยื่อแผลเป็นเก่าออกก่อน แล้วจึงทำการผ่าตัดคลอดตามปกติ

การผ่าคลอดในปัจจุบันนี้เป็นเรื่องที่ไม่ไกลตัวคุณแม่อีกต่อไป เมื่อคุณแม่ทราบข้อดี ข้อเสียดังกล่าว คุณแม่อาจมีส่วนร่วมกับแพทย์ในการพิจารณาเลือกแนวแผลผ่าคลอดที่เหมาะสมหรือปรึกษาสอบถามคุณมาก่อนถึงกำหนดคลอดได้นะคะ

ไม่ว่าคุณหมอจะวินิจฉัยหรือคุณแม่ตัดสินใจแบบไหนก็ตาม หลังจากผ่าคลอดแล้ว อย่าละเลยเรื่องการเร่งคืนภูมิต้านทานให้ลูกน้อยทันที เพราะทารกที่เกิดจากการผ่าคลอดจะอ่อนแอกว่าเด็กที่คลอดตามธรรมชาติ  เนื่องจากในระบบทางเดินอาหารของทารกทุกคนมีสภาวะปลอดเชื้อจนกระทั่งคลอดผ่านช่องคลอดของแม่ เขาจะได้รับจุลินทรีย์โพรไบโอติกเพื่อไปพัฒนาระบบภูมิต้านทานในลำไส้ แต่ทารกที่ผ่าคลอดนั้นไม่ได้รับจุลินทรีย์ตัวนี้มาตั้งแต่แรกเกิด จึงมีโอกาสเป็นโรคภูมิแพ้ ลำไส้อักเสบ ท้องร่วง ได้มากกว่า แต่ธรรมชาติก็ยังให้โอกาสลูกได้รับภูมิต้านทานเหล่านั้นอีกครั้งจากการกิน “นมแม่” ดังนั้น คุณแม่จึงต้องดูแลโภชนาการของลูก ให้ลูกได้กินนมแม่เพื่อสุขภาพที่แข็งแรง มีพัฒนาการสมบูรณ์ทั้งร่างกายและสมองนะคะ

ที่มา
th.theasianparent.com